Menstrüel Sağlık Temel Bir Haktır
Regl Çemberi, menstrüel sağlığı yalnızca biyolojik bir süreç olarak değil; sağlık hakkı, insan onuru ve toplumsal cinsiyet eşitliğinin ayrılmaz bir parçası olarak ele almaktadır. Bu yaklaşım, Birleşmiş Milletler’in Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları (SKA 3, 4, 5) ile doğrudan örtüşmekte ve cinsiyete dayalı yapısal eşitsizliklere dijital çözümlerle yanıt sunmaktadır.
Türkiye’de genç bireylerin büyük bölümü ilk regl deneyimini yalnız, hazırlıksız ve korku içinde yaşamaktadır. Okulların %61’inde regl eğitimi verilmemekte, çalışan bireylerin %49’u ise menstrüasyon nedeniyle işe gidemediğinde bunu yöneticisine bildirememektedir. Bu durum, menstrüel deneyimin eğitim ve istihdam alanlarında sistematik olarak görünmez kılındığını göstermektedir.
Regl Çemberi, bu görünmezliği dijital kapsayıcılık, topluluk temelli öğrenme ve hak temelli yaklaşım ile aşmayı hedeflemektedir.
Yöntem: Anonim, Güvenli ve Katılımcı Bir Model
Regl Çemberi mobil uygulaması, cinsel sağlık okuryazarlığını artırmak amacıyla anonim, erişilebilir ve etkileşimli bir öğrenme alanı sunar. Kullanıcılar, chatbot üzerinden sorular sorabilir, harita aracılığıyla regl dostu alanlara ulaşabilir ve uzman içeriklere erişebilir.
İçerik üretim süreci; pedagojik güvenlik, yaşa uygunluk ve uzman katılımı ilkeleri doğrultusunda yürütülmektedir. Böylece dijital ortam, yalnızca bilgi sunan değil, aynı zamanda güçlendiren bir kız kardeşlik ağına dönüşmektedir.
Bu model, kullanıcıları regl deneyiminin pasif alıcısı değil, aktif öznesi hâline getirerek toplumsal normlara karşı kolektif bir dönüşüm alanı yaratır.
Regl Çemberi, regl görünmezliğini dijital kapsayıcılık, topluluk temelli öğrenme ve hak temelli yaklaşım ile aşmayı hedeflemektedir.
Nicel Etkiler: Erişim, Katılım ve Görünürlük
Bugüne kadar uygulama ve faaliyetler aracılığıyla sağlanan çıktıların genel görünümü aşağıdaki gibidir:
- 25.000+ kişiye ulaşım (tanıtım ve içerik aracılığıyla)
- 56 uygulama indirmesi ve 30’dan fazla chatbot sorusu
- 70+ regl dostu alan haritalandı
- 200+ içerik üretildi (35+ video, 12 podcast, 15+ regl deneyimi hikâyesi)
- 200+ kişi anketlerle geri bildirim sundu
- Etkinlikler aracılığıyla 175+ kişiye erişim sağlandı
- 20’den fazla yerel elçi, gençlerin yerelde desteklenmesi için sürece dahil edildi
- 4 proje tamamlandı
- 3 patent başvurusu, dijital çözümün fikrî mülkiyetini güvence altına aldı
- InStyle ve 4 yerel basın kuruluşunda görünürlük elde edildi
- 1 kuluçka programına (DOZ) seçilerek uzman mentorluk desteği alındı
Nitel Etkiler: Hak Temelli Güçlenme ve Kültürel Dönüşüm
Bu çıktılar yalnızca sayısal başarılar olarak değil, aynı zamanda şu temel sosyal etki alanlarında dönüşüm yarattı:
- Bilgiye Anonim ve Güvenli Erişim: Genç bireylerin dijital ortamda utanmadan ve yargılanmadan bilgiye ulaşması sağlandı. Bu erişim, özellikle cinsel sağlıkla ilgili tabuların yoğun olduğu bölgelerde kritik bir güvenlik alanı yarattı.
- Regl Deneyiminin Görünürleşmesi: Hikâye paylaşım alanları, videolar ve podcastler aracılığıyla regl konusu gündelik yaşamın bir parçası hâline getirildi. Bu, regl deneyiminin kamusal alanda görünürlük kazanmasına ve bireylerin utanma yerine güçlenme duygusu yaşamasına olanak sundu.
- Topluluk Temelli Güçlenme: Yerel elçilerin sürece dâhil edilmesi, gençlerin kendi deneyim alanlarında liderlik rollerini üstlenmelerini sağladı. Böylece kullanıcılar sadece bilgi alan değil, bu bilgi sisteminin aktif üreticisi oldu.
- Kurumsal Dönüşüm: Regl Dostu İş Yeri Sertifikası ile iş yerlerinde menstrüel adalete dair ilk adımlar atıldı. Kadın çalışanların ihtiyaçlarının görünür kılınması, toplumsal cinsiyet eşitliği için yapısal bir adım niteliğindedir.
Sonuç ve Gelecek Perspektifi
Regl Çemberi, dijitalleşme ve toplumsal cinsiyet eşitliğini bir araya getiren sürdürülebilir bir sosyal etki modelidir. Bilgiye erişimi bir hak olarak ele alarak, menstrüel sağlık konusunda sessizliği bozan, dayanışmayı büyüten ve güçlenmeyi teşvik eden bir çember kurmuştur.
2026 yılına kadar uygulamanın çok dilli (İngilizce, Arapça) hale getirilmesi, 10 şehirde yerel elçi ağı kurulması ve kurumsal iş birliklerinin yaygınlaştırılması hedeflenmektedir. Aynı zamanda, erişim ve etki analizlerine dayalı sosyal etki raporlamalarıyla şeffaflık ve hesap verebilirlik ilkeleri doğrultusunda büyüme sürdürülecektir.
Regl bir sağlık meselesidir. Regl Çemberi, bu meseleye dijital ve hak temelli bir çözüm sunmaya devam edecektir.
